You medemblik - mei/juni 2020

youmedemblik.nl | mei-juni 2020 29 In 2020 herdenken we het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden. We vieren dat we sindsdien weer in vrijheid leven, in het besef dat we samen verantwoordelijk zijn om vrijheid door te geven. Het is jammer dat de evenementen vanwege het coronavirus dit jaar niet doorgaan. Met dit waargebeurde oorlogsverhaal willen we stilstaan bij de mensen die hebben gevochten voor onze vrijheid, bij de mensen die een bijdrage hebben geleverd aan het verzet, bij onderduikers en de gewone burgers. Kortom, bij iedereen die geleden heeft. Dit leed mogen we nooit vergeten. Dit waargebeurde oorlogsverhaal is, op basis van brieven en andere documenten, opgetekend door Sietske Rustenburg van Educatief WOII centrum. 75 JAAR VRIJHEID “Max van der Velde is een boerenjongen uit Medemblik, maar wel geschikt zou Margot zeggen.” (Grondtekst Dagboek van Anne Frank) Medemblik 1940. De Joodse familie van der Velde bestaat uit vader Isaak, moeder Regina, hun zonen Max en Hans en tante Belo. Al gauw na de bezetting wordt het Isaak verboden een beroep uit te oefenen en moet hij zijn slagerij aan de Nieuwstraat (huidige ingang van Kruidvat) stoppen. In 1941 wordt hun huis onteigend en moeten ze naar Amsterdam verhuizen. Max: “Als gezin konden we een etage in de Stadionbuurt huren. Mijn lessen aan het Joods Lyceum bleef ik volgen, één van mijn klasgenoten was Anne Frank. Zomer 1942 kwam een zakenrelatie van vader langs, Popke Vriend uit Andijk. Hij wist dat ons deportatie te wachten stond. Gedreven door zijn geloof nam hij het risico om ons op te nemen als onderduikers.” Popke: “Al eerder kwam verzetsleider Wim Schra uit Medemblik bij mij langs om raad te vragen. Hij vertelde dat het gezin was opgeroepen om naar Amsterdam te gaan en dat hij nog niemand had gevonden om hen te helpen. Later werd ik onverwacht bezocht door een vroegere vriend van Isaak. Hij vertelde dat het gezin inmiddels in Amsterdam woonde en binnenkort gedeporteerd zou worden.” Max: ”Er werd een afspraak gemaakt met Tjerk de Geus uit Twisk, een vroegere veevervoerder van vader. Opgehaald met een veewagen en verstopt onder het stro reden we naar Andijk. De bestuurder was Klaas Visser uit Opperdoes, de knecht van Tjerk.” Arwin en Lara, kleinkinderen van Popke en Griet, vertellen hierover het volgende: “Het was een riskante onderneming. Eén voor één vertrokken ze uit hun huis met de tram naar het Centraal Station. Aan de overkant van het IJ heeft Klaas ze opgepikt. Eerst verbleven ze aan de Molenweg bij Popke, zijn vrouw Griet en dochtertje Wil, maar dat huis was voor zeven personen veel te klein, het gaf met name voor Griet veel spanningen.” Popke vervolgt: “Dokter van der Weg betekende veel voor ons. Hij gaf medicijnen waardoor wij wat kalmeerden. Ook dominee Morsink gaf veel steun, hij kwam één keer per week langs, sprak met het gezin Van de Velde over zaken op het gebied van bijbel en geloof en hij bracht een stuk ontspanning. Desondanks liepen de spanningen op en werd gezocht naar andere oplossingen.” Arwin en Lara: “In de nabijgelegen onbewoonde boerderij van de familie Vriend aan de Munnekay, werd een schuilkamer ingericht achter gaasbakken. Hier zat het gezin vanaf september 1942 tot het einde van de oorlog verborgen. De onderduik ging buiten de L.O. (Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers) om waardoor er geen hulp kwam in de vorm van voedselbonnen en bonkaarten. De familie Vriend heeft zich op allerlei andere manieren weten te redden, er werd zelfs wel eens een koe geslacht! Isaaks humor heeft ze geholpen de lange tijd van de onderduik te doorstaan.” Verder lezen? Kijk voor rest van het verhaal en de bronvermeldingen op youmedemblik.nl. Onder grote belangstelling komt de familie van der Velde weer in Medemblik aan. VOORVRIJHEID